تهران امسال تنها 61 میلی متر بارندگی داشته که 40 درصد کمتر از میانگین سال های گذشته است. تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی از جمله عواملی هستند که الگوهای بارش را مختل کرده و به کمبود بارندگی در فصل زمستان منجر شده اند. این شرایط، همراه با برداشت های بی رویه از منابع زیرزمینی، منجر به افت 70 سانتی متری سطح آب های زیرزمینی شده و بحران آب را تشدید کرده است.
زمان مطالعه 2 دقیقه
بر اساس آخرین آمار شرکت آب منطقه ای تهران، حجم ذخایر سدهای پنج گانه استان تنها 330 میلیون مترمکعب است؛ رقمی که بیانگر کسری 250 میلیون مترمکعب نسبت به سال گذشته و یک میلیارد و 500 میلیون مترمکعب کمتر از ظرفیت اسمی این سدهاست. این کاهش نگران کننده در شرایطی رخ می دهد که تهران، به عنوان پرجمعیت ترین استان کشور، به منابع آبی گسترده برای تأمین نیازهای شرب، کشاورزی و صنعتی وابسته است.
تراکم بالای جمعیت تهران نیز فشار مضاعفی بر منابع محدود آبی استان وارد کرده است. افزایش تقاضا برای آب شرب، کشاورزی و صنعتی، همراه با نبود مدیریت بهینه، وضعیت را پیچیده تر کرده است. طبق گزارش ها، سالانه 130 میلیون مترمکعب از منابع آب زیرزمینی استان کاسته می شود که روندی ناپایدار و تهدیدآمیز برای آینده است.
شرکت آب منطقه ای تهران برای مقابله با بحران، اقداماتی نظیر نصب 250 کنتور هوشمند بر روی چاه های کشاورزی و شناسایی انشعابات غیرمجاز را آغاز کرده است. همچنین طرح انتقال پساب تصفیه خانه جنوب تهران به دشت های ورامین، پاکدشت و شهرری، با هدف استفاده از 160 میلیون مترمکعب پساب در کشاورزی، در حال تکمیل است. این اقدامات نشان دهنده تلاش برای کاهش برداشت های بی رویه و تأمین منابع جایگزین است.
از جمله راه حل های کلیدی برای عبور از بحران می توان به صرفه جویی در مصرف، استفاده از فناوری های نوین، تقویت مدیریت منابع زیرزمینی و سرمایه گذاری در پروژه های تصفیه و انتقال پساب می توان اشاره کرد.
نقش شهروندان در کاهش مصرف آب حیاتی است. آموزش و آگاهی بخشی عمومی می تواند به تغییر الگوهای مصرف کمک کند، توسعه سیستم های آبیاری مدرن در کشاورزی و بهره گیری از کنتورهای هوشمند می تواند هدررفت آب را به حداقل برساند و طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی باید با جدیت بیشتری اجرا شود تا از افت بیشتر سطح آب جلوگیری شود.
هرچند بارندگی های آینده ممکن است بخشی از کسری های آبی را جبران کند، اما مدیریت منابع موجود و تغییر رفتار مصرفی مردم اولویتی غیرقابل انکار است. حفظ منابع آبی نه تنها برای امروز، بلکه برای نسل های آینده یک مسئولیت همگانی است.
برداشت های بی رویه آب کار دست تهران داد