فروش متری مسکن در بورس یک راهکار برای خانه دار کردن مردم بوده است اما این پروژه در سال های گذشته با شکست رو به رو شده بود که اخیر به نظر می رسد مجدد مورد بررسی، برای اجرا قرار گرفته است.
زمان مطالعه 6 دقیقه
موضوع ورود مسکن به بورس و فروش آن به صورت متری در سال های اخیر بارها مطرح شده است اما هیچگاه این اتفاق به سرانجام نرسید. طبق این طرح افراد می توانند به صورت متری و براساس توان پرداخت مسکن تهیه کنند. بحث فروش متری مسکن در واقع یک ابزار چند وجهی است، این عمل یک مکانیزم برای تأمین نقدینگی پروژه های عمرانی است و از یک سو با توجه به شرایط تورمی اقتصاد ارزش پول ملی مردم را حفظ می کند اما مساله اینجا است که آیا این روش منجر به کاهش قیمت مسکن خواهد شد؟
در خصوص عرضه مسکن متری در بورس کالا اخیر محمدرضا جواهری تفتی مدیرعامل شرکت گروه سرمایه گذاری مسکن اظهار کرده بود که فروش متری مسکن در بورس از سه سال گذشته آغاز شده و برای اجرای این طرح سازمان بورس باید تاییدیه دهد که منتظر ابلاغ سازمان بورس هستیم.
مدیرعامل گروه سرمایه گذاری مسکن در ادامه تاکید کرد: اولین فروش متری مسکن سه ماه پس از ابلاغیه سازمان بورس آغاز خواهد شد و تا کنون تجربه فروش متری مسکن در کشور را نداشتیم و تا یک ماه آینده سازمان بورس ابلاغیه سازمان بورس را صادر خواهد کرد.
به گزارش خبرنگار مهر، طرح بورس املاک در سال های اخیر مدنظر سازمان بورس، شورای عالی بورس، وزارت راه و شهرسازی و… بوده است و حتی ساز و کار اجرایی آن در مقاطعی تهیه شد اما شکل اجرایی آن به صورت جدی گرفته نشده است. این طرح از سال (1399) مطرح شده و بورس مسکن نیز می تواند ارزش سرمایه مردم را برابر تورم حفظ کند اما قطعاً تغییری در روند کاهشی مسکن در بازار شاهد نخواهیم بود. از سوی دیگر سال 1399 موضوع بورس مسکن تحت عنوان صندوق های زمین و ساختمان مطرح شد که به دلیل یک مشکل آئین نامه ای، سال ها متوقف بود. اصلاح آئین نامه در کمیسیون تخصصی دولت انجام شد اما به سرانجام نرسید.
سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد و دارایی در نشست خبری خردادماه (1402) بر اهمیت عرضه مسکن متری در بورس کالا تاکید کرد و گفت: عرضه مسکن متری در بورس کالا امکان و دسترسی به مسکن را برای اقشار وسیع جامعه حتی اقشار کم در آمد فراهم می کند.
خاندوزی با بیان اینکه همیشه حوزه مسکن به عنوان معضلی جدی در جامعه مطرح بوده است، گفت: دولت ها هم در برابر این معضل به سمت کشف راهکارها پیش رفته اند، با تقویت این زاویه در بورس کالا می توان مسیری را فراهم کرد تا دسترسی به اوراق سلف متری مسکن فراهم شود.
وزیر اقتصاد از مسئولان حاضر در سازمان بورس درخواست کرد تا مصوبات قانونی در حوزه مسکن که به عنوان یکی از دغدغه های دولت تلقی می شود را فراهم کند.
در ادامه وزیر اقتصاد و دارایی در نشست خبری (18 مهر) که به تازگی گذشته است مجدد در خصوص عرضه مسکن متری در بورس کالا پافشاری کرد و گفت: یکی از تأکیدات جدی ستاد اقتصادی دولت این است که با توجه به سیاست های سقف رشد ترازنامه ای که برای بانک ها در نظر گفته شده و ممکن است محدودیت هایی را ایجاد کند و با توجه به پیشبرد اهداف بخش مسکن که جزو اولویت های رئیس جمهور و هیأت دولت است، به طور حتم باید از سایر ابزارها برای تأمین مالی مسکن از بازار سرمایه استفاده کرد.
خاندوزی با اشاره به اینکه دو مسیر به شکل فعال برای این موضوع در حال پیگیری است، عنوان کرد: مسیر نخست فروش متری مسکن، در بورس کالا است که بخشنامه لازم در بورس کالا تصویب و ارسال شده و به زودی از سوی سازمان بورس تأیید خواهد شد.
سخنگوی اقتصادی دولت اشاره کرد: این مسیر زمینه و فضا را برای اینکه افراد فاقد توانایی خرید مسکن بتوانند از طریق ابزارهایی هم سرمایه گذاری کرده و هم سرمایه های خود را نسبت به نوسان های تورمی در آینده مصون کنند باز خواهد کرد و همزمان با افزایش قیمت املاک و مستغلات در کشور سرمایه های این افراد هم افزایش می یابد.
به گزارش خبرنگار مهر، ماهیت مسکن با سایر کالاهای عرضه شده در بورس تفاوت دارد و مشخصات آن به طور کامل مشخص نیست. از سوی دیگر قیمت مسکن نیز حدود تعیین شده ای ندارد و ارزش آن از شاخص هایی مثل محل قرارگیری آن و کیفیت و نوع ساخت تبعیت می کند. برای مثال ممکن است حتی در یک ساختمان یکسان، قیمت واحدها در طبقات مختلف نیز با یکدیگر تفاوت داشته باشد.
مجید عشقی رئیس سازمان بورس (16 مهر) در نشستی خبری با اشاره به عرضه متری مسکن در بورس کالا، گفت: حمایت از حقوق سرمایه گذاران به دنبال تنوع بخشی به روش های سرمایه گذاری است و سعی کردیم در دو سال گذشته بیشتر از گذشته به این موضوع بپردازیم و به راه اندازی ابزارهای سرمایه گذاری در مسکن توجه ویژه کردیم. همچنین سه صندوق اهرمی تا کنون توانسته اند 30 هزار میلیارد تومان سرمایه جذب کنند.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار ادامه داد: صندوق املاک و مستغلات راه اندازی شد و در سه ماه گذشته پیش فروش متری و دستورالعمل سلف مسکن آماده شد و تا یک هفته روی سایت است و تا هفته آینده پس از جمع بندی نهایی در اولین جلسه هیأت مدیره تصویب خواهد شد. یکی از ابزارهای خوب برای بخش عرضه مسکن است.
شرط اولیه برای ورود به خرید و فروش مسکن در بورس کالا داشتن کد بورسی است. متقاضی باید برای دریافت کد بورسی در سامانه سجام ثبت نام کند (احراز هویت و دریافت کد بورسی باید به نام خود متقاضی انجام بگیرد).
در مرحله بعد متقاضی باید در یک کارگزاری ثبت نام کند و معاملات خود را از این طریق انجام دهد و حساب بورسی خود را از طریق درگاه پرداخت الکترونیک شارژ نماید.
همچنین برای این نوع معامله طبق شرایط خرید سهام زمین متری و خرید سهام زمین متری، لازم است فرد، حداقل سرمایه ای که هنگام واگذاری اوراق از طرف سازمان بورس و اوراق بهادار اعلام می شود را در اختیار داشته باشد، اوراق متناسب با متراژهای معین واحدها، تعریف شده و متقاضی می تواند با خرید اوراق به مقدار تعیین شده، در سررسید مشخص، واحد مسکونی را تحویل بگیرد.
فرهاد بیضایی، کارشناس مسکن در خصوص طرح فروش متری مسکن به مهر گفت: فروش مسکن آن هم متری در بورس امکان پذیر نیست، بورس کالاهای همگن در آن عرضه می شود و مسکن جزو کالاهای همگن نیست و قیمت واحدی ندارد. قیمت خانه بر اساس طبقات، جنوبی و شمالی بودن، مکان جغرافیایی تعیین می شود و نمی توان با یک قیمت واحد آن را بفروش رساند مگر اینکه به صورت اوراق بهادر و سهام در بورس عرضه و به فروش برسد.
این کارشناس مسکن در پایان افزود: در گذشته نیز این اتفاق در قالب صندوق زمین و ساختمان نتوانسته افکار عمومی را جلب کند و عرضه مسکن در بورس هم نمی تواند افکار عمومی را جلب کند باید در انتظار بود دید چه برنامه ای برای عرضه در بورس دارند.
دولت سیزدهم تلاش کرده است که تا با فروش متری مسکن در بورس حداقل مردم را خانه دار کند و سرمایه ها را به سمت ساخت و ساز هدایت کند. با توجه به اینکه هر چهار تا پنج سال قیمت مسکن تحت تأثیر تورم و رشد بازارهای موازی به یکباره دچار جهش می شود به همین دلیل به نظر می رسد باید راهکار اساسی برای خانه دار کردن مردم از سوی دولت برنامه ریزی شود.
طرح شکست خورده فروش متری مسکن در بورس دوباره جان گرفت