پس از ناایمن شناخته شدن 21 بلوک 16 واحدی مسکن مهر سمنان، وزارت کشور دستور تخلیه این واحدهای مسکونی را صادر کرد موضوعی که نارضایتی مردم را به دنبال داشته است.
زمان مطالعه 10 دقیقه
محمد حسین عابدی: مسکن مهر طرحی بود که نگاه نخبگانی جمعی از دانشجویان در دولت احمدی نژاد با هدف حذف قیمت زمین و در نتیجه کاهش هزینه های خانه دار شدن مردم ارائه و بلافاصله مورد اقبال دولتمردان نیز قرار گرفت طرحی که قرار بود دولت زمین هایی را واگذار کند تا از این طریق هزینه زمین که خود بخش عمده ای از هزینه های ساخت خانه است، از سبد خانوار کم شود.
طرح مسکن مهر مانند بسیاری طرح های دیگر در کشورمان، روی کاغذ بسیار عالی بود و حتی به زعم کارشناسان مو لای درز آن هم قرار نمی گرفت اما طبق معمول وقتی نوبت به اجرا رسید، طرح آنطور که طراحان پیش بینی کرده بودند پیش نرفت. این طرح از همان ابتدا با چالش هایی روبرو شد که یکی از آنها این بود که دولت فکرش را نمی کرد که در طول ساخت خانه ها هزینه ها چندین برابر شود.
برای مثال هنوز هم خانه های مسکن مهر از دولت اول احمدی نژاد در شاهرود وجود دارد که آسانسور ندارند زیرا قرارداد آسانسورها زمانی امضا شد که دلار سه هزار و 600 تومان بود و وقتی نوبت به اجرای آنها رسید دلار از هفت هزار تومان هم رد شده بود! پس عملاً شرکت های آسانسوری نتوانستند اجرای تعهدات کنند البته این یک مشکل است و تنها به عنوان مثال ذکر شد.
دولت روحانی چن دان اعتقادی به تکمیل مسکن مهر نداشت و بر حسب تکلیف در هشت سال گروهی دیگر از خانه های مسکن مهر تمام شد اما استان سمنان هنوز هم مسکن مهر دارد! حالا اما مشکل دیگری به این واحدهای مسکونی که گویا قرار نیست کام مردم را شیرین کند، افزوده شده است خانواده هایی که بعضی شأن 15 سال منتظر خانه خود هستند!
دردسر جدید اما بر سر ایمنی است موضوعی که حتی دادستانی مرکز استان سمنان نیز از سال 98 به آن ورود کرد اما سوال اصلی اینجا است که اولاً چطور خانه ها ناایمن ساخته شده و در ثانی از سال 98 که دستگاه قضائی به این موضوع ورود کرده تا کنون چرا هیچ اقدامی صورت نگرفته است تا اینکه وزیر کشور راساً به موضوع ورود و در نهایت خواستار تخلیه خانه ها شد.
اظهارات محمد شریف ابراهیمی دادستان وقت سمنان درباره مسکن مهر در سال 1401 حاکی از آن است که از سال 98 دستگاه قضائی به این موضوع ورود کرده است ابراهیمی تابستان سال گذشته گفته بود: به عنوان یکی از موضوعاتی که می توانست نقض حقوق عامه در آن مطرح باشد و با توجه به گزارش های مردمی، از سال 98 به موضوع ایمن سازی ساختمان های مسکن مهر ورود پیدا کردیم.
وی با بیان اینکه در مقاوم سازی دو بلوک به سمت و سویی رفتیم که مردم مجبور به تخلیه واحدهای خود نشوند البته شاید اقدامات انجام شده در این زمینه تاکنون کافی نبوده و هنوز به حد لازم نرسیده باشد اما هنوز تلاش می شود.
دادستان وقت سمنان اعلام کرده بود: اگر به این نتیجه برسیم که مقاوم سازی انجام شده مناسب نیست. عقل و شرع و حفظ جان مردم اقتضا می کند که بر اساس قانون و طبق مقررات آن اخطار دهیم که این ساختمان ها به صورت موقت تخلیه شود تا مقاوم سازی واحدهای مسکونی به صورت مطلوب و بر اساس استانداردهای لازم صورت بگیرد.
مرداد ماه امسال با توجه به اینکه ماجرای مسکن مهر ناایمن سمنان به نتیجه نرسید، محمدجعفر عبدالهی رئیس کل دادگستری استان سمنان شبانه وارد این بلوک ها شد تا خود شخصاً ماجرا را مورد بررسی قرار دهد او روز هفتم مرداد ماه سال 1402 به همراه دادستان جدید سمنان و جمعی از مدیران استانی و شهرستانی به بلوک های ناایمن رفت و اعلام کرد که دستگاه قضائی در این موضوع ورود کرده است.
عبدالهی در آن بازدید با بیان اینکه تاکنون بارها و به دفعات به صورت رسمی و غیر رسمی از بلوک های 23 و 24 مسکن مهر سمنان بازدیدهای چند ساعته داشته است، گفته بود: دستگاه قضائی استان موضوع بلوک های 23 و 24 مسکن مهر سمنان که مقاوم سازی و ایمنی بناهای آن دچار آسیب شده را به دستگاه های مسئول تذکر داده است.
وی همچنین اعلام کرد: دادگستری استان سمنان در این موضوع مهم وظیفه نظارتی دارد و سعی می کند به بهترین وجه ممکن رفع مسائل را پیگیری کند ولیکن مقامات مسئول بایستی به دغدغه اهالی این منطقه جامه عمل پوشانده و هرچه زودتر ایمن سازی این مجموعه را فراهم آورند.
نکته اما دقیقاً همین جا است امروز افکار عمومی استان سمنان می گوید چطور دستگاه قضائی که از سال 98 به موضوع ورود کرده به زعم رئیس کل دادگستری استان سمنان تنها به بازدید و تذکرات اکتفا کرده و با هیچ مدیر و یا مسئولی در این ارتباط برخورد نشده است البته این امکان هم دارد که برخوردهایی با متخلفان صورت گرفته اما رسانه ای نشده باشد که قدری البته بعید است.
از طرف دیگر دادستان وقت سمنان یکم تیرماه سال قبل در یک نشست خبری رسماً اعلام می کند: اقداماتی که تاکنون در خصوص این دو بلوک انجام شده کافی نیست و دادستانی به عنوان مدعی العموم همچنان پیگیر این پرونده و مواردی از این دست خواهد بود.
این یعنی مدعی العموم رسماً و نه تلویحاً قبول دارد که در این بلوک ها ترک فعل هایی صورت گرفته و شرایط مساعد نیست و لذا باید دغدغه های مردمی که پول داده و سال ها منتظر مانده اند تا خانه درستی را تحویل بگیرند، حل شود اما مردم برای اقدام عملی باید تا پاییز 1402 منتظر می ماندند که دوباره شاهد حادثه متروپل نباشیم.
تحقیقات نشان می دهد که مردم ساکنان بلوک های ناایمن به وضوح از وضعیت ناراضی هستند مردمی که امروز علیرغم تمام معطلی ها و هزینه ها و صبر کردن های بی وقفه و ترک فعل های مدیران دستگاه های دولتی و بعد از سال ها امید و آرزو خانه هایی را تحویل گرفته اند که باید تخلیه شود یکی از ساکنان این بلوک که البته نمی خواهد نام خود را ذکر کند، می گوید: بارها مسئولان آمده و رفته اند اما هیچ اتفاقی اینجا رخ نداده است.
این شهروند با بیان اینکه مسئولان دولتی و دستگاه قضائی طوری برخورد می کنند که انگار مردم مقصر هستند در نتیجه بدون اینکه با مسبب اصلی ماجرا برخورد کنند فقط روی مردم فشار می آورند در آخرین بازدیدی که مسئولان انجام دادند حتی به ما اعلام کردند که با رسانه ها هم صحبت نکنید بگذارید ماجرا را خودمان برطرف کنیم اما باز می روند و کسی نمی آید.
وی با طرح این سوال که از اساس اصلاً چرا باید کار به اینجا برسد و سوال اصلی تر اینکه چرا با مسببان اصلی ماجرا برخورد نمی شود، بیان کرد: به وضوح مردم اصطلاحاً بر سرکار هستند حالا هم گفته اند باید تخلیه کنیم و حتی گفته اند به شما وام می دهیم ما وام نمی خواهیم ما خانه می خواهیم من چرا باید برای خانه خودم باز دوباره وام بگیرم مگر من اشتباه کرده ام که حالا من قسط وامش را بدهم.
آنطور که مسئولان می گویند 21 بلوک 16 واحدی ناایمن در مسکن مهر سمنان که 336 خانوار در آنها زندگی می کنند و این وسعت ترک فعل و اهمال کاری مسئولان دولتی از همان سال های قبل تا کنون را نشان می دهد که جان نزدیک به هزار نفر را به خطر انداخته و حالا نیز به آنها اعلام کرده زند که باید تخلیه کنند. اگر در خانواده را فقط سه نفر هم حساب کنیم یعنی بازی با جان هزار نفر آدم سال ها است که در جریان قرار دارد!
از آنجا که هنوز تکلیف خانه ها مشخص نشده و به گفته مسئولان احتمال دارد که زمین در ازای واحدهای ناایمن به مردم داده شود عمدتاً حاضر به بیان نام خود برای مصاحبه نیستند اما درد مشترک و گلایه هایی دارند که از جمله آنها می توان به تأخیر و تعلل مسئولان اشاره کرد.
یکی دیگر از مالکان همین واحدهای ناایمن به خبرنگار مهر، می گوید: اگر واحدهای ناایمن بودند چطور پایان کار گرفته و تحویل دادند اگر ایمن هستند پس چرا دستور تخلیه داده اند چطور شده که برای 300 خانواده در بلوک های ناایمن خانه ساخته شده و کسی نفهمیده است؟ حالا که فهمیده اند مالک چه گناهی دارد که دوباره باید آواره شود.
این شهروند همچنین با بیان اینکه عده ای گویا زیر بار گرفتن وام رفته اند و این نشان می دهد که ساکنان بلوک همه با هم متحد نیستند اگر همه می ایستادیم دولت هم می بایست به حرف مان توجه می کرد، گفت: مشکل اینجا است که ما مقصر اشتباه نیستیم که حالا تاوان آن را ما پس بدهیم.
بخشی از مردم می گویند که باید آپارتمان ساخته شده تحویل بگیرند تا خانه را تخلیه کنند و به گرفتن وام و زمین برای ساخت مجدد خانه با تسهیلات بانکی و … راضی نمی شوند این افراد می گویند که اگر دولت راست می گوید که به دنبال جبران مافات است همین خانه های ناایمن را از ما بخرد و همه را خراب کند تا ما بتوانیم خانه جدید تهیه کنیم چرا که ما مقصر این وضعیت کنونی نیستیم که حالا بخواهیم تاوان آن را هم پس بدهیم.
معاون عمرانی استاندار سمنان اما با بیان اینکه در پی دستور تخلیه ساختمان های ناایمن در 21 بلوک 16 واحدی شامل 336 خانوار تاکنون 22 واحد تخلیه شده و کار تخلیه مابقی واحدها هم در حال انجام است از سوی دیگر پرداخت سه میلیارد ریال قرض الحسنه به هر یک از ساکنان 21 بلوک ناایمن مسکن مهر سمنان در دستور کار قرار دارد.
محمد حمیدی با بیان اینکه اجاره خانه در مکانی دیگر برای خانواده هایی که تخلیه کرده اند از دیگر اقداماتی است که انجام می شود، بیان داشت: به هر یک از مالکان 21 بلوک ناایمن مسکن مهر سمنان زمین 200 متری با مجوز ساخت حداقل 75 متر بنا با پرداخت پنج میلیارد و 500 میلیون ریال تسهیلات کمک هزینه ساخت پرداخت می شود حتی اکنون 42 نفر از مالکان 21 بلوک ناایمن مسکن مهر سمنان تسهیلات کمک هزینه ساخت دریافت کردند و به زودی واحد خود را تخلیه می کنند.
وحیدی وزیر کشور چند روز قبل اعلام کرده بود: در گام نخست باید به سرعت ساکنان این واحدها تخلیه و در مکانی اسکان داده شوند تا خطر جانی برطرف و بسته به نظرات وزارت راه و شهرسازی، ساختمان دائم برای آنها فراهم شود.
وزیر کشور از سازمان مدیریت بحران و استانداری سمنان خواست به سرعت نسبت به تخلیه ساکنان این مجتمع های مسکونی فاقد ایمنی اقدام کنند و رسانه ها هم نسبت به تنویر افکار عمومی وارد عمل شوند همچنین متخلفان ساخت این مجتمع ها از هر دستگاهی که باشند باید تحت تعقیب قرار گیرند و خسارات وارده را بپردازند. از این رو، معاونت حقوقی سازمان مدیریت بحران و معاونت عمرانی وزارت کشور باید از سازندگان این مجتمع ها شکایت کنند.
از یک سو حرف مردم درست است و باید پذیرفت که مسئولان و پیمانکاران و … به وضوح اشتباه مهلکی کرده اند و مردم نباید تقاص آن را پس بدهند از سوی دیگر دولت هم به نظر نمی رسد چاره ای جز اعطای زمین برای ساخت خانه مجدد داشته باشد حال باید دید این بحران که به وضوح به ناامیدی مردم منجر شده چطور مدیریت می شود.
به نظر می رسد اگر دستگاه قضائی ورودی جدی تر و به موقع تر به این موضوع داشت و حداقل تعدادی از مسئولان وقت مسکن مهر و پیمانکار و… را برای ادای توضیحات به دادگستری می آورد و آن را خبری می کرد این حجم از نارضایتی امروز در بین مردم بروز نمی کرد در نهایت باید دید گره ی که می شد با دست باز شود و حالا نیاز به دندان دارد، چطور به دست دولت مردان باز می شود و آیا دستگاه قضائی برای مسببان این دردسر جدید مردم سمنان برخورد می کند یا خیر؟
21 بلوک مسکن مهر سمنان ناایمن است / جان یک هزار نفر در معرض خطر