تسهیلات ویژه دولت برای نوسازی بافت فرسوده؛ آئینی: به مردم زمین یا واحد مسکونی می دهیم

محمد آئینی یادآور شد : فراوانی تعداد واحدهای لرزان و ناایمن در بافت فرسوده شهرها و ضرورت کمک به احیا و مقاوم سازی این بافت، دولت را مجاب کرده تا راهبرد اصلی خود را در نهضت ملی مسکن معطوف به نوسازی بافت فرسوده و ایجاد واحدهای پایدار کند.

وی افزود: 25 درصد سطح شهرهای ایران معادل 162 هزار هکتار از سکونتگاه های جمعیتی را بافت های قابل احیا شامل سکونتگاه های غیررسمی و حاشیه ای، بافت فرسوده میانی و بافت فرسوده تاریخی تشکیل می دهد که حداقل یک سوم جمعیت کشور در همین محدود سکونت دارد.

وی بیان کرد: بر اساس جدیدترین ارزیابی ها، 5.7 میلیون واحد مسکونی در این محدوده های شهری قرار دارد که نزدیک به 2 میلیون و 650 هزار واحد از آنها فرسوده و ناپایدار هستند.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینکه طی 15 سال گذشته فقط 210 هزار واحد از این ساختمان ها تخریب و نوسازی شده و به جای آن 670 هزار واحد احداث شده است، ادامه داد: نوسازی این واحدها، فرآیند بسیار پیچیده ای است، زیرا مردم در این خانه ها و واحدهای اطراف سکونت دارند و مالکیت این املاک هم متعلق به مردم است و با دولت یا شهرداری ها نیست.

آئینی با بیان "حداکثر قادریم برنامه نوسازی این املاک را تسهیل و تشویق کنیم" گفت: فضاهای عمومی مورد نیاز مردم و خدمات زیربنایی اعم از بهبود شبکه های آب، برق، گاز، مخابرات، مسیرهای دسترسی و خدمات عمومی نظیر امکانات آموزشی، فرهنگی، بهداشتی، درمانی و انتظامی را فراهم کنیم از این رو دولت به کمک شهرداری ها به شیوه های مختلفی مترصد حمایت از مردم برای نوسازی واحدهای مسکونی خود در بافت فرسوده شهری است ولی بسیاری از ساکنین محدوده بافت فرسوده شهرها، استطاعت و توانایی لازم را برای تخریب و نوسازی واحد مسکونی خود ندارند و انبوه سازان مسکن هم به دلیل نبود توجیه اقتصادی، برای مشارکت در برنامه نوسازی بافت فرسوده رغبت نمی کنند.

وی افزود: دولت با هدف ترغیب سرمایه گذاران به حضور در طرح های مسکن سازی و احیای بافت فرسوده 50 درصد از هزینه صدور مجوز ساخت این محدوده را بخشیده و شهرداری ها هم مکلف شده اند تا مجوز ساخت مسکن را در این محدوده سریع تر از سایر مناطق صادر کنند.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: علاوه بر این سازندگان مسکن در این محدوده تسهیلات بانکی نهضت ملی مسکن دریافت می کنند و حتی به آنها یک خط اعتباری ویژه ارزان قیمت داده می شود و علاوه بر این به افرادی که منازل آنها در دوره ساخت تخریب می شود، ودیعه اسکان موقت با نرخ قرض الحسنه پرداخت خواهد شد.

وی گفت: اگر واحدهای مسکونی مستقر در بافت فرسوده با املاک مجاور خود تجمیع شوند، برای نوسازی تا یک طبقه تراکم تشویقی اضافه می گیرند. اما اگر به صورت بلوکی با یکدیگر تجمیع شوند، می توانند تا دو طبقه تراکم تشویقی اضافه بگیرند.

آئینی با اشاره به مفاد بسته تشویقی شهرسازانه که اواخر پارسال در شورای عالی مسکن مصوب شد، گفت: در این بسته 19 پیشنهاد تسهیل کننده و تشویقی برای حمایت از احیای بافت فرسوده گنجانده شده است. به عنوان نمونه تحت شرایطی، سازندگان مسکن در بافت فرسوده شهرها می توانند تا دو طبقه تراکم اضافه تشویقی بگیرند یا تحت شرایطی دیگر می توانند کاربری طبقه همکف را تجاری-اداری کنند.

وی گفت: مسکن سازان در این محدوده می توانند پارکینگ کمتری بسازند و از شیوه های دیگر تراکم پارکینگ را تأمین کنند. علاوه بر این در واحدهای تازه ساز تراس و بالکن جزو تراکم ساختمانی محاسبه نمی شود و به متقاضیان درب پارکینگ اضافه داده می شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به افزایش تسهیلات ساخت مسکن در بافت های فرسوده تاریخی گفت: تسهیلات ودیعه اسکان موقت در این محدوده به 120 میلیون تومان در کلانشهرها و 90 میلیون تومان در سایر شهرها افزایش یافته است. همچنین برای اولین بار سرفصل اعتباری ویژه ای برای مقاوم سازی و نوسازی بافت های فرسوده تاریخی تعریف شده است که معادل 80 درصد وام ساخت است.

وی با بیان اینکه به موازات ارایه این مشوق ها بنا داریم طی دو سال آینده تمام معابر خاکی محلات فرسوده هدف را آسفالت کنیم، ادامه داد: این مشوق ها ظرف همین مدت کوتاه تاثیر خود را گذاشته و موجب رونق ساخت مسکن در بافت فرسوده شده است.

به گفته آئینی، درحالی که میانگین سالانه ساخت مسکن در بافت فرسوده ظرف 10 سال گذشته حدود 40 تا 45 هزار واحد است، اکنون به ساخت 60 هزار واحد در این محدوده رسیده ایم.

وی گفت: پارسال 65 هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده شهرها ساخته شد و امسال هم تا اول شهریور حدود 22 هزار واحد پروانه ساختمانی در این محدوده صادر شده است. البته ما امسال انتظار بیشتری داشتیم ولی افزایش 10 برابری بیمه پروانه ساختمانی، خیلی از متقاضیان را منتظر نگه داشته و سرعت احیای بافت را کاهش داده است.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران گفت: خوشبختانه اصلاحیه این قانون در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسیده و به شورای نگهبان ارسال شده که در این اصلاحیه رقم درنظر گرفته شده برای بیمه پروانه های ساختمانی متعادل تر است.

وی افزود: مقرر شده سالانه 150 هزار واحد مسکونی مقاوم در همین محدوده ساخته شود و ظرف یک سال و نیم اخیر از مجموع اهداف در نظر گرفته شده برای ساخت مسکن در بافت فرسوده شهرها تاکنون 146 هزار و 700 واحد پروانه ساخت گرفته و حداقل 50 هزار واحد از آنها به بهره برداری رسیده اند.

آئینی گفت: ارزیابی ها نشان می دهد بیش از 70 درصد پروانه ها در بافت فرسوده به واحدهای یک تا 3 طبقه تعلق گرفته و این یعنی در بافت فرسوده تقاضای مردم به سمت تراکم کم است.

آئینی نداشتن سند را مهمترین معضل ساکنان سکونتگاه های غیررسمی برشمرد وگفت: بر اساس بند م تبصره 11 بودجه سال 1402 به وزارت راه و شهرسازی اجازه داده شده، اراضی در مالکیت خود را با اولویت سکونتگاه های غیررسمی که قبل از سال 1394 به تصرف اشخاص درآمده و بر اساس طرح های مصوب شهری در آن ها ساخت و ساز صورت گرفته و در حال بهره برداری است، به مالکان اعیانی واگذار کند.

وی افزود: همچنین علاوه بر مشوق های سه گانه اداری- مالی و شهرسازی فوق، بسته تشویقی چهارمی به تصویب رسیده که در حال عملیاتی کردن آن هستیم و در قالب آن به مالکان واحدهای فرسوده زمین یا آپارتمان نوساز معوض می دهیم. یعنی در شهرهایی که واحدهای مسکونی نوساز خالی وجود دارد یا در شهرهایی که در مجاورت آنها زمین قابل ساخت داریم،

معاون وزیر راه و شهرسازی گفت: صاحبان واحدهای فرسوده می توانند واحد خود را با واحد نوساز یا زمین جابه جا کنند. در این طرح واحدهای فرسوده و واحدهای نوساز از سوی کارشناسان رسمی کشف قیمت می شود و املاک معوض با 40 درصد تخفیف به متقاضیان واگذار خواهد شد.