مشارکت مردم سرعت ساخت و ساز را افزایش می دهد

صالح شکوهی درباره لزوم مردمی سازی و کاهش تصدی گری دولت اظهار داشت: از ابتدای انقلاب اسلامی و در فرایند جنگ تحمیلی بارها چنین تجربه ای داشته ایم که زمانی که کار را به مردم سپردیم نتیجه مطلوب تری را شاهد بودیم.

عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت عنوان کرد: در حوزه مردمی سازی مسکن و شهرسازی تقریبا خیلی ضعیف عمل کرده ایم، برای مثال در فرایند بررسی طرح ها و مصوبات شهرسازی مردم اساسا هیچ نقشی نداشته و ندارند یا در حوزه ساخت مسکن دولتی نیز به سراغ زمین های دولتی رفته ایم و قرارداد دولت با پیمانکاران بوده و از مردم کمکی گرفته نمی شود.

مردم برای خودشان خانه بسازند

وی افزود: در طول تاریخ همیشه مردم خودشان برای خودشان خانه ساخته اند، از طرفی هم هر زمان که دولت در کار خود مردم دخالت و تصدی گری کرده، نهایتا نتیجه کار مطلوب نبوده است.

شکوهی در پاسخ به این سوال که با بازتعریف نقش دولت در پروژه های ساخت مسکن بازیگران مدل جدید چه کسانی خواهند بود، گفت: در وضعیت فعلی که طی این سال ها ایجاد شده معمولا در شرایطی دولت ساخت و ساز انجام داده که سودآوری اقتصادی داشته باشد و به مسکن به عنوان کالای سرمایه ای نگاه شده است و این باعث شده دولت ها دائما از طریق مداخله مستقیم یا اعطای تسهیلات به انبوه سازان یا محدود کردن زمین، به صورت مستقیم و غیرمستقیم به امید اینکه ساخت و ساز باعث اشتغال زایی می شود، باعث افزایش قیمت مسکن شوند.

این استاد دانشگاه بیان کرد: مردم معمولا در حوزه مسکن به دنبال سودآوری نیستند بلکه دنبال تامین نیاز هستند، یعنی در صورتی که فرایندهای ساخت به مردم سپرده شود به جای تقاضای سرمایه ای بازار، نیاز واقعی مردم برطرف می شود.

مردمی سازی سرعت ساخت و ساز را افزایش می دهد

وی ادامه داد: در گذشته هم همینطور بوده که مردم برای خود خانه می ساختند ولی نه به عنوان سرمایه مازاد، بلکه برای نیاز و زندگی خودشان. از همین روی اگر مردمی سازی در حوزه مسکن و شهرسازی اتفاق بیافتد، احتمالا سودآوری ساخت و ساز کمتر اما نیاز واقعی مردم بهتر تامین خواهد شد.

شکوهی در بیان اینکه اگر روش های ساخت روش های مردمی تر باشد و فرایند آسان تر و سریع تری دارد، گفت: حمایت هایی هم اگر از سمت بانک ها و دولت ها می شود به جای آنکه پول به انبوه سازان داده شود به خود مردم داده شود، احتمالا باعث کاهش قیمت زمین و مسکن می شود و پیمانکاران و سوداگران ضرر خواهند کرد.

این کارشناس مسکن در ادامه ضمن اشاره به این موضوع که ممکن است دولت در ابتدای امر با نیت خیر وارد فرایند مداخله ساخت مسکن شود، اضافه کرد: در نهایت سود اصلی به پیمانکاران و سازندگان می رسد. درحالی که اگر دولت بتواند این فرآیند را مردمی سازی کند هم مسئولیت دولت کم می شود و هم نیاز مردم مرتفع می شود و هم کیفیت نتیجه و خدماتی که ارائه می شود بهتر خواهد شد.

وی افزود: فرآیند شهرسازی تنها شامل ساخت مسکن نمی شود؛ در باقی بخش ها نیز نیاز به مردمی سازی وجود دارد. ما در تمام امور کشور باید تا جایی که بتوانیم تصدی گری دولت را کاهش دهیم و اقتصاد را به صورت مردمی اداره کنیم؛ در این صورت هم سرعت پیشرفت افزایش پیدا می کند و هم عدالت بیشتر می شود.

شکوهی گفت: برای مثال وقتی یک طرح جامع یا تفصیلی تصویب می شود ما کجا از مردم نظرخواهی می کنیم؟ حتی مصوبات کمیسیون ماده 5 هم بدون نظر مردم اعمال می شود. اگر تمام این فرایندها از قانونگذاری تا خدمات دهی و تامین زیرساخت و آماده سازی زمین مردمی شود بخش زیادی از مشکلات مردم و دولت در حوزه مسکن همزمان حل خواهد شد.