نزدیک به 20 میلیون نفر از جمعیت کشور در بافت های ناکارآمد زندگی می کنند و قبلا به دلیل پایین بودن بازده سرمایه در این مناطق، انبوه سازان انگیزه چندانی برای نوسازی حاشیه شهرها و بافت های فرسوده نداشتند. اما پس از اجرای بسته تشویقی در اواسط پارسال، تمایل به ساخت و ساز در بافت های ناکارآمد تا چهار برابر افزایش یافته است.
زمان مطالعه 3 دقیقه
دولت سیزدهم با شناخت یک خلاء در نوسازی بافت های فرسوده، جذابیت سرمایه گذاری در این مناطق را با ارایه بسته تشویقی افزایش داده است؛ به طوری که پس از اجرای ضوابط کالبدی تشویقی نوسازی بافت های فرسوده و ناکارآمد شهری در آبان ماه سال گذشته، حجم صدور پروانه ساختمانی در بافت فرسوده دو کلانشهر تهران و تبریز چهار برابر شده است.
ساکنان بافت های ناکارآمد بعضا از توان مالی کافی برای نوسازی و بهسازی حتی در صورت اعطای تسهیلات برخوردار نیستند. بنابراین شرکت بازآفرینی شهری ایران چاره را در این دیده تا سرمایه گذاران و انبوه سازان، منازل مسکونی ساکنان بافت های ناکارآمد را به صورت مشارکتی نوسازی کنند.
محمد آئینی معاون وزیر راه و شهرسازی در نشست مجازی که اخیرا با ائمه جمعه کشور داشته از آنان خواسته تا از طریق تریبون نماز جمعه و مساجد، مردم شهرها را نسبت به مزایای بسته جدید آگاه و آنان را به نوسازی واحدهای مسکونی در بافت های فرسوده ترغیب کنند.
آئینی گفته است: در حال حاضر در سه حوزه مشوق هایی در نظر گرفته شده که اولین و شاید مهمترین موضوع در بافت های فرسوده و سکونتگاه های غیررسمی و تاریخی، شهرداری ها هستند. شهرداری ها مکلفند در زمان صدور عوارض پروانه نوسازی و تراکم ساخت حداقل 50 درصد تخفیف بدهند که این تخفیف تا 100 درصد قابل افزایش است. معادل این تخفیف را از دولت دریافت خواهند کرد، اما متاسفانه برخی از شهرداری ها این تخفیف را اعمال نمی کنند و این حق مردم است که باید از آنها مطالبه شود.
از طرف دیگر برابر قانون شهرداری ها مکلف هستند پروانه نوسازی را ظرف یک یا حداکثر دو هفته صادر کنند که طبق گزارش های رسیده میانگین زمان صدور پروانه در شهرهای کشور حداقل شش ماه است و در برخی موارد بیش از 10 ماه به طول انجامیده است. در حالی که صدور پروانه نوسازی به ازای هر شش ماه زودتر صادر شدن به مثابه 10 درصد بازده اقتصادی بیشتر برای سازندگان است.
بسته تشویقی دیگری که در بودجه سال جاری زمینه اجرای آن فراهم شده، بسته تشویقی زمین یا کلید به کلید است.
در کل کشور حدود 167 هزار هکتار بافت هدف از سه گونه بافت های فرسوده، سکونتگاه های غیررسمی و بافت های تاریخی وجود دارد که 20 درصد سطح شهرها را شامل می شود و حدود 6 میلیون و 262 هزار خانوار با جمعیتی بیش از 20 میلیون نفر معادل 30 درصد جمعیت کشور در این نواحی زندگی می کنند.
آبان ماه سال بسته سیاست ها و ضوابط تشویقی کالبدی متضمن نوسازی محله ای در بافتهای فرسوده به تصویب شورای عالی معماری و شهرسازی رسید و 23 بهمن ماه بسته 19 بندی از سوی مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی به استانها ابلاغ شد.
تسهیل در تامین پارکینگ، تسهیل شرایط توده و نما، اعطای یک یا دو طبقه تشویقی و ایجاد کاربری انتفاعی در طبقه همکف به منظور حمایت از کسب و کارهای خانگی با تامین شرایطی از جمله این مشوق ها است که جذابیت سرمایه گذاری در بافت ها را بالا می برد.
طبق این مشوق امکان نوسازی خانه های کمتر از 50 متر مربع به شرط رعایت ضوابط شهرسازی و معماری وجود دارد. طبق این مصوبه درخصوص پلاک های فرسوده که امکان تجمیع ندارند و سه طرف آنها نوسازی شده یا از سه طرف به کاربری های عمومی نظیر پارک، مدرسه و غیره متصل باشد، شهرداری ها موظفند پروانه ساخت برای سازندگان این زمین ها صادر کنند.
شرکت بازآفرینی شهری ایران در راستای اجرای طرح دولت سیزدهم با عنوان طرح نهضت ملی مسکن، برنامه نوسازی و بهسازی 200 هزار واحد مسکونی در سال 1402 را در دستور کار قرار داده است. سال گذشته نیز 110 هزار واحد به مرحله اجرا رسید.
تمایل به نوسازی مسکن چهار برابر شده است