راه اندازی پنجره واحد زمین در تمامی استان ها تا پایان سال

با توجه به افزایش قیمت زمین ناشی از کاهش ارزش پول ملی و ایجاد تلاطمات پیاپی در بازار دارایی های مختلف، «تغییر کاربری اراضی کشاورزی» صرفه اقتصادی بالایی برای صاحبان این اراضی دارد چراکه تولید محصولات کشاورزی به این اندازه درآمدزایی ندارد.

شواهد حاکی از آن است که طی سال های اخیر، تغییر کاربری غیرمجاز به سرعت در حال افزایش بوده است، بر اساس اظهارات محمدعلی شجاعی، رئیس سابق امور اراضی، در طول 10 سال گذشته، کاربری حدود 3 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تغییر یافته است.

«تغییر کاربری غیرمجاز» فارغ از وارد کردن ضربه های جدی به محیط زیست، از حیث آسیب به امنیت غذایی کشور نیز بسیار نگران کننده به نظر می رسد؛ یکی از مؤلفه های امنیت غذایی، حفظ کاربری حدود 16 میلیون و 700 هزار هکتار اراضی کشاورزی موجود در کشور است که طبق قانون حفظ کاربری اراضی، وزارت جهاد کشاورزی متولی این امر محسوب می شود.

چرا گشت های نظارتی در برخورد با مفاسد حوزه زمین کارایی ندارند؟

در عین حال، گشت های نظارتی فیزیکی و سنتی توسط نهادهای مسئول به تنهایی قادر به بررسی و مقابله با این حجم از تخلفات نیستند؛ یکی از تدابیر صورت گرفته در سال های گذشته که مسئولان ذیربط وعده آن را داده بودند، راه اندازی پنجره واحد مدیریت زمین بود که تنها یکی از مزایای آن برقراری امکان برخورد هوشمند و سیستمی با تخلفات حوزه زمین از جمله تغییر کاربری غیرمجاز محسوب می شود. راه اندازی این سامانه بنا بر مصوبات ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی در سال 95، در دستورکار قرار گرفت اما اجرای آن در دولت گذشته به دلایل متعددی به تعویق افتاد.

«پنجره واحد مدیریت زمین»، سامانه ای به منظور تسهیل فرآیند و نظارت سیستمی بر صدور مجوزهای مختلف در حوزه زمین (از جمله ساخت وساز، تغییر کاربری و …) است. این سامانه، بستری را برای برقراری ارتباط میان دستگاه های متولی صدور مجوز و متقاضیان اخذ جواز (اشخاص حقیقی و حقوقی) فراهم می کند و از همین طریق، سه قابلیت مهم از جمله «مدیریت درخواست متقاضیان خدمات حوزه زمین»، «مدیریت فرآیندهای بین دستگاهی» و «پایش اراضی کشور با استفاده از تصاویر ماهواره ای به منظور شناسایی تخلفات از جمله تغییر کاربری های غیرمجاز» ایجاد می شود.

آخرین وضعیت پنجره واحد مدیریت زمین

صفدر نیازی شهرکی، رئیس سازمان امور اراضی کشور در یک برنامه تلویزیونی در خصوص آخرین وضعیت سامانه پنجره واحد زمین گفت: پس از دستور 12 ماده ای ریاست جمهوری مبنی بر پیشگیری و مبارزه با مفاسد اقتصادی، موضوع پنجره واحد مدیریت زمین به منظور مقابله با مفاسد و تخلفات حوزه زمین نظیر زمین خواری و تغییر کاربری غیرمجاز مطرح شد.

وی ادامه داد: بر همین اساس، تمامی امور مربوط به زمین، باید به صورت فرآیندی و از طریق سامانه ها انجام شود که این امر سبب تسهیل، تسریع، کاهش خطای انسانی و شکل گیری فساد و ساختارمند شدن امور مربوط به زمین خواهد شد.

به گفته نیازی شهرکی، روند راه اندازی و شروع به کار سامانه پنجره واحد مدیریت زمین از مدت ها قبل آغاز شده است و «سازمان امور اراضی»، «سازمان منابع طبیعی»، «وزارت راه و شهرسازی» و «سازمان ملی مسکن» از دستگاه های همکار در این سامانه هستند، با این وجود اتصال سایر سازمان های همکار باید از سوی سازمان فناوری اطلاعات به عنوان متولی اصلی این موضوع پیگیری شود.

این مقام مسئول افزود: اتصال سازمان امور اراضی به پنجره واحد زمین در 11 استان صورت پذیرفته است و اموری از قبیل «واگذاری»، «تغییر کاربری مجاز» و «تبصره 4 ماده 1 قانون حفظ کاربری» که مربوط به تغییر کاربری های اراضی کشاورزی است، در این سامانه انجام می گیرد.

رئیس سازمان امور اراضی کشور، از اتصال تمامی استان های کشور به سامانه پنجره واحد تا پایان سال خبر داد و گفت: روند اتصال سازمان امور اراضی، تمامی استان ها به این سامانه در سال جاری محقق خواهد شد.

کاهش فساد، از ثمرات پنجره واحد زمین است

وی در بخش دیگری از اظهارات خود، یکی از ثمرات پنجره واحد زمین را کاهش فساد عنوان و اعلام کرد: از سامانه فوق تحت نظارت نهادهای نظارتی بوده و از سوی دیگر به محض انجام استعلامات باید در مدت زمان معین صدور مجوز صورت گیرد، در نتیجه خطای انسانی و امضاهای طلایی حذف خواهد شد و شاهد کاهش فساد خواهیم بود.

نیازی شهرکی خاطرنشان کرد: به طور مثال در روزهای اخیر اولین مجوز الکترونیک سازمان امور اراضی تحت سامانه پنجره واحد زمین در اصفهان صادر شد، همچنین تا به امروز 1400 نفر در این سامانه ثبت نام و برای 600 نفر کد رهگیری دریافت کرده اند و مراحل تکمیل پرونده در حال انجام است.

وی در انتها گفت: همچنین سامانه پنجره واحد زمین با سامانه صدور مجوز وزارت امور اقتصاد و دارایی متصل شده و به محض تکمیل مدارک، مجوز در کمتر از دو ماه صادر می شود.