افزایش عوارض ساختمانی در تهران از اولین تذکرات اعضای شورای شهر جدید بود. به گفته آنها این افزایش باعث قفل شدن امور در مناطق و کاهش درآمدهای شهرداری شده است . ناصر امانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران معتقد است این افزایش عوارض فشار بیشترش بر روی مناطق جنوبی است.
زمان مطالعه 5 دقیقه
نحوه محاسبه عوارض ساختمانی مبتنی بر مرغوبیت مکانی املاک شهر تهران از تابستان امسال اجرایی شده است . براین اساس عوارض هر پلاک براساس ارزش مکانی با بررسی شاخص های مختلف مشخص می شود که از جمله این شاخص ها، درصد تراکمی که طرح تفصیلی شهر تهران در نظر گرفته و خدماتی مانند فضای سبز، ایستگاه حمل و نقل عمومی، آتش نشانی، مراکز آموزشی، مراکز مذهبی، مراکز درمانی، پارکینگ های عمومی و... است که پیرامون یک پلاک ایجاد شده.
گاهی این خدمات نقاط مثبت و گاهی نقاط منفی برای یک پلاک محسوب می شود به عنوان مثال پلاکی که دیوار به دیوار مدرسه یا مجتمع آموزشی، مرکز درمانی باشد یک امتیاز منفی برای پلاک محسوب می شود اما اگر در مجاورت ایستگاه مترو یا بی. آر. تی یا فضای سبز قرار گرفته باشد یک امتیاز مثبت برای آن پلاک محسوب می شود.
شهرداری متعهد شده بود که میانگین عوارض در کل شهر تهران بیش از 50درصد افزایش پیدا نکند و به گفته مسئولان کمترین افزایش عوارض هم حدود 35 تا 37 درصد بود. با این وجود برخی از اعضای شورای شهر تهران از افزایش 110 درصدی عوارض در تهران سخن می گویند و قفل شدن کارها در مناطق ناصر امانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران در این رابطه گفتگو کرده ایم که می خوانید:
** بسیاری از اعضای شورا ازجمله خودتان از افزایش بالای عوارض ساختمانی گلایه داشته و آن را سبب قفل شدن امور در شهرداری توصیف کرده بودید این چالش بیشتر در مناطق شمالی وجود دارد یا مناطق جنوبی هم درگیر این معضلات شدهاند ؟
این مشکل، مشکل خاص مناطق جنوبی یا شمالی تهران نیست ، بلکه در همه مناطق ایجاد شده است. افزایش عوارض شهرسازی و صدور پروانه در این دوره با مصوبه شورای پنجم بسیار بالا بوده است ،که فشار بیشترش در مناطق جنوبی است از این جهت که ما در آنجا بافت فرسوده و بافت ناپایدار داریم و مردم نیاز بیشتری به نوسازی دارند و فیشی که مثلا به قول یکی از اعضای یک میلیارد تومان بوده، با این ابلاغی که شده یک مرتبه به دو میلیارد و دویست میلیون تومان افزایش پیدا کرده است.
طبیعتا یک فردی که در مناطق 15، 14، 10 و 9 تهران دارد سکونت میکند و میخواهد آپارتمان فرسودهی خودش را نوسازی کند، توان پرداخت چنین عوارضی را ندارد ،به همین دلیل فیشها در دست مردم مانده و کسی توان مالی ندارد. از آن طرف ادامه این رویه باعث کاهش درآمد شهرداری هم خواهد شد.
باید تجدیدنظری در خصوص نرخ عوارض شهرسازی بشود ، هم برای اینکه کمک کنیم به نوسازی در مناطق جنوبی و هم برای رونق مسکن در تهران. یکی ازدلایل رکود بازار مسکن در تهران افزایش عوارض شهرسازی است. بالاخره انبوهسازانی که در شمال تهران و مناطق بالای شهر تهران داشتند کار میکردند کارشان را متوقف کردند چون میبینند این کار برایشان به صرفه نیست. ما درواقع طرفدار این روش نیستیم. درست است که توجه ما به جنوب شهر و مناطق محروم است، ولی دوست هم نداریم آنهایی که سرمایهشان را به جای خارج از کشور در تهران سرمایه گذاری می کنند سرمایه هایشان را جمع کنند به خارج از کشور منتقل کنند.ما از همه نوع سرمایهگذاری در شهر تهران پشتیبانی و حمایت میکنیم مخصوصا اگر سرمایهگذاری در جنوب تهران و در مناطق محروم اتفاق بیفتد. این فشار برای همه مناطق تهران است و بسیاری منتظر هستند که ببینند شورای ششم در این زمینه چه تصمیمی میگیرد.امیدوارم کمیسیون شهرسازی و معماری شورا که از هفتهی آینده کارش را شروع میکند، این بحث را در دستورکار قرار دهد و جوری تجدیدنظر کنند که شهروندانی که مردد هستند، کار نوسازی را آغاز و ساخت و ساز در تهران رونق بگیرد.
** شرایط شهر تهران تغییری نکرده ما همچنان گرفتار کرونا هستیم؛ بی رغبتی هم درحوزه ساخت و ساز وجود دارد و بودجه ای برای امسال مصوب شده است که بیشترین توجه اش به کسب درآمد در حوزه شهرسازی بوده است این تعدیل عوارض تحقق بودجه پایتخت را با چالش رو به رو نمی کند ؟
اتفاقا من فکر میکنم اگر ما تجدیدنظر کنیم، باعث افزایش درآمد شهرداری میشود؛ یعنی مردم تشویق به ساخت و ساز می شوند و عدهای هم که حتی نمیخواستند به خاطر افزایش قیمت ساخت و ساز و نوسازی کنند ، درخواست صدور پروانه کنند، یعنی ممکن است که ما از یک پروانه مبلغ کمتری بگیریم،ولی وقتی تعداد درخواستها زیاد می شود، طبیعتا افزایش درآمد برای شهرداری خواهد بود. البته اینکه آیا بودجهی امسال محقق خواهد شد یا نه، این نیاز به بررسی دارد. دوستان ما در دورهی قبل گفتند این یک سیر منطقی بوده و براساس تورم سالیانه پیشبینی کردیم که این بودجه به حدود 62 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا بکند که البته بیش از 20 هزار میلیارد تومان آن بودجهی سازمانها و شرکتها است و حدود 48 هزار میلیارد تومان آن بودجهی شهرداری تهران است. گفته شد که این افزایش یک سیر طبیعی داشته و ما امیدواریم که اگر این مشوقها ایجاد بشود به سقف48 هزار و 800 میلیارد تومان برسیم. البته ما شش ماه از سال را متاسفانه از دست دادیم و درواقع عقبماندگی داریم؛ ولی اگر این رونق اتفاق بیافتد، بدبین نیستم به اینکه بتوانیم این سقف از بودجه را تا پایان سال محقق کنیم.
** برخی از کارشناسان حوزه شهری حمایت شورای ششم از کاهش عوارض را، حمایت از بسازبفروشها در شهر توصیف می کنند و افزایش دوباره ساخت و ساز در شهر کیفیت زیست را در تهران کاهش نمی دهد.
ما نگاهمان به جنوب شهر تهران است. آن دوستانی که انتقاد میکردند با برجسازی مخالفت میکردند و به تعبیر خودشان با فروش فضای شهر مخالفت میکردند. ما میگوییم به روشی عوارض شهرسازی را اصلاح کنیم که نوسازی در بافت فرسوده و بافت ناپایدار شهری اتفاق بیفتد. شما میدانیدمنطقه 15 یک منطقه محروم است ولی شهردارش میگوید تا قبل از این عوارض، من بیشترین صدور پروانه را در شهر تهران داشتم؛ یعنی مقام اول صدور پروانه را در شهر تهران، منطقه 15 داشته نه منطقه یک و نه منطقه دو. در حال حاضر درخواستش از ما این است که کاری کنیم که این روند صدور پروانه دوباره افزایش پیدا کند.
ما حتما با شهرفروشی مخالف هستیم، حتما با هر نوع مجوزی خارج از طرح تفصیلی مناطق شهری مخالف هستیم. ولی میگوییم در قالب طرح تفصیلی و ضوابط و مقررات شهرسازی، اگر شهروندی آمد به عنوان حق شهروندی خودش درخواست صدور پروانه کرد، ما این حق را برای او قائل باشیم که مجوز را به او بدهیم و اصلا به حوزهی شهرسازی بهعنوان منبع درآمد شهرداری نگاه نکنیم.
نرخ عوارض ساختمانی تعدیل میشود؟