مانع تراشی در مسیر شفافیت بازار مسکن
سامانه املاک و اسکان با جمع آوری اطلاعات املاک و صاحبان آن می تواند منجر به عرضه خانه های خالی به بازار شود و از تنش و افزایش قیمت سرسام آور قیمت اجاره بها جلوگیری کند.
زمان مطالعه 3 دقیقه
سامانه املاک و اسکان با جمع آوری اطلاعات املاک و صاحبان آن می تواند منجر به عرضه خانه های خالی به بازار شود و از تنش و افزایش قیمت سرسام آور قیمت اجاره بها جلوگیری کند اما سازمان ثبت و توانیر زیربار اتصال به این سامانه نرفته و همچنان قانون را اجرا نمی کنند.
دولت و مجلس پیگیر ساماندهی زودتر و بهتر بازار مسکن هستند. یکی از ابزارهای آن ها مالیات بر خانه های خالی است. این موضوع مربوط به سال 94 و قانون مالیات های مستقیم است. قرار بود با اجرای این قانون، خانه های خالی به بازار عرضه و سطح قیمت ها کاهش پیدا کند اما 9 سال بر زمین ماند. حالا دولت همت کرده تا بالاخره این قانون را اجرایی کند. چالش اصلی مالیات ستانی از خانه های خالی و مدیریت بازار مسکن، اطلاعات است. با کمک داده های افراد و املاک آن ها است که دولت می تواند سیاست هایش را به هدف برساند. بخش های مختلف حکومتی مرکز داده خودشان را دارند و اکثراً به هم متصل نیستند. وزارت راه و شهرسازی، طبق قانون وظیفه دارد تا اطلاعات تمام دستگاه های مربوطه را به سامانه املاک و اسکان متصل کند. این سامانه، اطلاعات تمام املاک و صاحبان آن را جمع آوری کرده و از این طریق خانه های خالی شناسایی شده و جلوی کلاه برداری های بنگاه های متخلف و سوداگران مسکن گرفته می شود. همه این ها می توانست تا الان کامل اجرا شود اگر تمام دستگاه ها همکاری می کردند. متأسفانه سازمان ثبت و توانیر، با عدم همکاری خود، سد راه بهبود شرایط مسکن شده اند.
استنکاف برخی دستگاه ها از اجرای قانون
برنامه شب گذشته پایش در شبکه یک درباره مسکن و بازار اجاره بها بود. اقبال شاکری، عضو کمیسیون عمران مجلس و ابوالفضل نوروزی، مدیرکل دفتر مسکن وزارت راه و شهرسازی، دو مهمان این برنامه بودند. نوروزی خبر داد که تاکنون اطلاعات 75 میلیون ایرانی به سامانه املاک متصل شده است.
ابوالفضل نوروزی گفت: «یکی از خروجی های سامانه املاک و اسکان این بود که ما بتوانیم افرادی را که خانه خالی دارند شناسایی و به سامانه املاک متصل کنیم. 500 هزار واحد اولیه به صورت برخط در سامانه املاک شناسایی شد. راهبرد اصلی ما این بود که این خانه ها در بازار عرضه شوند زیرا در کوتاه مدت می تواند در کنترل قیمت بازار مسکن مؤثر باشند. از این تعداد 180 هزار واحد مسکونی به بازار عرضه شد. علاوه بر این افرادی که اطلاعاتشان را در سامانه ثبت نکردند و عرضه هم نکردند، 120 هزار ملک به سازمان امور مالیاتی معرفی شد.»
این اقدامات تاحدودی افسار بازار مسکن و اجاره بها را دست دولت داده اما هنوز چند قدم تا کامل شدن سامانه املاک مانده است. سوال اصلی مجری پایش هم از مسئولان این بود که چرا سامانه املاک و اسکان تکمیل نشده است؟
اقبال شاکری در پاسخ به بی همتی و تنبلی دولت ها در طول سال ها اشاره می کند که باعث شده این قانون از سال 94 این قانون اجرا نشود. وی در ادامه گفت: «تمام ارکان دولت که با این موضوع ارتباط دارند باید وظیفه خودشان را انجام دهند. سازمان ثبت اسناد باید اطلاعاتش را برخط به سامانه املاک بدهد اما تاکنون کوتاهی کرده اند. وزارت نیرو هم باید اطلاعات انرژی مسکن ها در اختیار سامانه قرار دهد اما همکاری نکرده است.»
90 درصد داده های مربوط به مسکن و خانه های خالی شناسایی شده است اما برای کامل کردن این موضوع نیاز به همکاری سازمان ثبت و توانیر داریم. این دو سازمان درحالی همکاری نمی کنند که تمام نهادهای دولت در شرایط فعلی باید در خانه دار کردن مردم سهیم باشند. کارشکنی و بی توجهی به قانون، آن هم در حوزه داده و اطلاعات که مربوط به همه است؛ می تواند اوضاع بازار مسکن را برهم زند. حالا که در آستانه فصل جابجایی و اجاره بها هستیم، انتظار داریم تا نهادها همکاری کرده و بازار اجاره بها تابستانی بدون تنش و افزایش قیمت غیرواقعی را طی کند.
مانع تراشی در مسیر شفافیت بازار مسکن