کاهش فرونشست زمین در برخی مناطق کشور
رئیس سازمان نقشه برداری کشور با اشاره به کاهش نرخ فرونشست زمین در برخی مناطق کشور گفت: ممکن است علت این کاهش رسیدن پهنه فرونشست به سطح سخت باشد که البته مورد مطلوبی نیست.
زمان مطالعه 5 دقیقه
علی جاویدانه رئیس سازمان نقشه برداری کشور در پاسخ به سوالی در زمینه تمرکززدایی گفت: سازمان نقشه برداری باید کل پهنه کشور را پوشش دهد. بعضاً در مناطقی ایستگاه داریم که مراکز جمعیتی در نزدیک آنها وجود ندارد. کار سازمان به نحوی است که باید غیرمتمرکز پیش برود. طی سال های اخیر سعی بر توسعه همکاری با سازمان های برنامه و بودجه استانی بود. تا پیش از این سازمان نقشه برداری کار خود را از طریق ادارات کل منطقه ای انجام می داد اما متاسفانه این ادارت منحل شدند. با عنایت سازمان برنامه و همکاری ادارات برنامه استانی، اتفاقات خوبی رخ داده است.
وی افزود: در زمینه زیر ساخت داده مکانی شاهد هستیم که 20 هزار دستگاه اطلاعات داده مکانی را به اشتراک گذاشتند که نتیجه همین همکاری بوده است. در سال 1401، نقشه بیش از 50 شهر کشور که بدون نقشه بودند توسط بخش خصوصی تهیه نقشه انجام شد که عمدتا با پهپاد صورت گرفت. برای سال 1402 نیز قرار تهیه نقشه 100 شهر منعقد شد. سال گذشته با وجود مشکل تهیه هواپیما، توانستیم با دوربین متریک سازمان نقشه برداری و با تیم تخصصی، طلسم نقشه برداری با هواپیما سرنشین دار را بشکنیم.
ماجرای بودجه حدود 2 میلیارد تومانی سازمان نقشه برداری وی در خصوص پروژه اطلاعات داده مکانی و تعیین ردیف بودجه در لایحه بودجه سال 1403، گفت: طرح توسعه طرح عمده سازمان نقشه برداری است. بودجه امسال این طرح 30 میلیارد تومان است اما این رقم در سال گذشته 20 و سال پیش از آن 2.8 میلیارد تومان بود. به عبارت دیگر کل طرح داده ما با وجود خدماتی که باید ارائه کنیم، حدود 2.8 میلیارد تومان بوده است.
وی افزود: ما حداقل 448 ایستگاه نیاز داریم. برای تصاویر هوایی نیز بودجه قابل توجهی نیاز است. اگر بودجه ای بخواهیم نگاه کنیم، می گویند که بودجه افزایش ده برابری داشته است. منابع مورد نیاز ما بیش از این ها است. قرار بر این بود، بودجه بیشتری از نظر گرفته شود اما این اتفاق رخ نداد. امیدوار هستیم این مسئله به نحوی جبران شود.
ریاست سازمان برنامه و بودجه در سال گذشته دستوری در این خصوص دادند. ما نیاز داریم تا ایستگاه های داده مکانی را بروزرسانی کنیم اما با کمبود منابع مواجه هستیم. بعضاً تصمیمات غلطی گرفته شده و به جای تخصیص منابع برای توسعه این شبکه شاهد هزینه برای توسعه شبکه های موازی هستیم. بخش عمده طرح سازمان توسعه شبکه های زمینی است اما شبکه های پهنه های دریایی و بعضاً نقشه برداری هم با کمک همین بودجه انجام می شود.
کاهش یک متری تراز دریای خزر طی ده سال رئیس سازمان نقشه برداری در خصوص پیش بینی تراز دریای خزر گفت: تراز دریای خزر با کمک شبکه تراز دریایی سازمان مطالعه می شود. جذر و مد بازه طولانی دارد و برای بررسی درست نیازمند داده ها در بازه زمانی حدودا 10 ساله هستیم. با استفاده از داده های اخذ شده هر ساله وضعیت جذر و مد سالانه را پیش بینی و منتشر می کنیم. در هر ایستگاه پیش بینی جذر و مد وجود دارد. در دریای خزر شاهد عقب روی بودیم. بر همین اساس برخی ایستگاه ها را ناچار شدیم تا جابه جا کنیم. این کاهش سطح دلایل مختلفی دارد از جمله شرایط جوی و ورودی آب که گزارش آن را به نهادهای مربوط داده ایم. به طور مثال در خلیج گرگان با بودجه ای که دولت تخصیص داد این خلیج احیا شد.
وی افزود: تراز دریای خزر در ده سال گذشته بیش از یک متر کاهش داشته است. با توجه به وضعیت توپوگرافی دریای خزر این کاهش تراز خود را بیشتر در سواحل شمالی دریای خزر نشان خواهد داد.
وی در خصوص شهرهای بدون نقشه گفت: درخواستی را مرکز آمار داشت که نیازمند نقشه بودند. 350 شهر بدون نقشه شناسایی شد. نهایتا با توجه به اینکه این موارد جدیدا به شهر تبدیل شده بودند توانستیم با پهپاد تهیه نقشه انجام دهیم.
نرخ فرونشست در برخی مناطق کاهش پیدا کرد جاویدانه در خصوص فرونشست گفت: برخی مطالعات کاهش نرخ فرونشست را نشان می دهد. این مورد الزاما خوب نیست چرا که دقیقا مشخص نیست این اتفاق به دلیل اقدامات انجام شده است یا به دلیل رسیدن پهنه فرونشست به سطح سخت. باید به فرونشست به صورت جامع از سوی دستگاه ها پرداخته شود. با توجه به گزارشات سازمان نقشه برداری وضعیت تک تک استان ها برای همه مسئولین ارسال شد. چه مسئولان استانی و چه کشوری.
اخیرا شاهد هستیم که کارگروه مقابله با کم آبی در حال بررسی جدی تر فرونشست است. وظیفه ما تعیین محدوده و نرخ فرونشست است. در برخی موارد شاهد هستیم که در منطقه ای در کرمان بالاترین نرخ فرونشست وجود دارد و در مواردی نزدیک بودن پهنه به مناطق مسکونی حساسیت ایجاد می کند. در حال حاضر برخی سازه ها مانند شبکه های ارتباطی در مناطق خطر قرار دارند. بنابراین برای ساخت زیرساخت های جدید باید به مسئله فرونشست توجه شود. این موضوع یک حلقه مفقوده است که وزارت راه و شهرسازی باید دستورالعمل های لازم را برای آن تهیه کند.
وی با اشاره به اینکه شبکه مبنایی با نام هدا در کشور وجود داشت که مورد بی توجهی قرار گرفته بود و نیازمند بروزرسانی نرم افزاری و سخت افزاری بود، گفت: سال گذشته هر دو موضوع در دستور کار قرار گرفت و در نهایت بیش از 30 ایستگاه بروزرسانی شد. این شبکه موضوع ارسال موقعیت آنی است. سعی کردیم علاوه بر منابع سازمان توسعه و نگهداری این شبکه را پیش ببریم. بحث استفاده از تصاویر ماهواره ای مانند ماهواره خیام و هوایی در دستور کار سال جاری قرار دارد. تهیه چارت های دریایی نیز در دستور کار قرار دارد. این چارت ها از سال 2016 توسط سازمان انجام می شود که درآمد ارزی برای کشور دارد.
اطلس سرمایه گذاری که در دهه فجر رونمایی شد براساس اطلاعات داده مکانی ایجاد شد. در همایش اطلس های پویا رونمایی می شود. تلاش کردیم تا علاوه بر اطلس های کاغذی اطلس های پویا را ایجاد کنیم. در بخش استانداردها نیز در اختیار سازمان است. پنجاه درصد از قراردادهای تهیه نقشه در سال گذشته مربوط به طرح کاداستر بود.
رئیس سازمان نقشه برداری ادامه داد: سال گذشته آیین نامه جدید شورای عالی نقشه برداری در دولت تصویب شد. طی دو سال گذشته تلاش شد تا کمیسیون تخصصی را فعال کنیم. آرشیو 70 ساله ای از اطلاعات داده های مکانی در کشور وجود دارد که می تواند در دعاوی حقوقی دولت کاربرد داشته باشد.
کاهش فرونشست زمین در برخی مناطق کشور