سامان دهی بازار اجاره در گرو توجه به سامانه ملی املاک و اسکان
سامانه ملی املاک و اسکان می تواند در افزایش اثربخشی سیاست های سامان دهی بازار اجاره مسکن نقش ویژه ای داشته باشد.
زمان مطالعه 3 دقیقه
سامانه ملی املاک و اسکان نقش ویژه ای در فضای سیاست گذاری بازار مسکن ایفا می کند. برای مثال اگر بخواهیم یکی از کارکردهای این سامانه را معرفی کنیم که احتمالا این روزها می توانست به عنوان عصای دست کشور عمل کند، استفاده اطلاعات در سامانه های حمایتی وزارت تعاون، کار و امور اجتماعی در دهک بندی مردم بود.
به معنای دیگر، تعداد واحدهای مسکونی به نام یک خانوار به عنوان شاخصی مهم در میزان درآمد و ثروت می توانست زمینه دهک بندی دقیق مردم را مهیا کند. در این راستا با وجود اینکه این سامانه به طور رسمی در قالب مراسمی در سال 1399 توسط دولت روحانی فعالیت خود را آغاز کرده است اما وزیر تعاون، کار و امور اجتماعی پس از اصلاح نظام یارانه ها اعلام کرد، به دلیل نبود زیرساخت اطلاعاتی پایش واحدهای مسکونی هر خانوار در دهک بندی نقشی نداشته است.
این گزاره به معنای آن است که بر خلاف عقیده وزارت راه و شهرسازی که معتقد است، سامانه ملی املاک و اسکان در حال حاضر فعال است اما امکان استفاده عملیاتی از این سامانه به صورت بر خط وجود ندارد.
نقش ویژه سامانه املاک در تسهیلات ودیعه مسکن
خلا حضور سامانه ملی املاک و اسکان علاوه بر سیاست های کلان کشور در حکمرانی وزارت راه و شهرسازی نیز نقش ویژه ای دارد. برای مثال اخیراً به منظور ساماندهی بازار اجاره مسکن، طرح تسهیلات ودیعه برای مستاجران بار دیگر به جریان افتاد.
بر اساس آمار غیر رسمی در سال های گذشته بالغ بر 60 درصد از متقاضیان این تسهیلات به معنای واقعی کلمه، مستاجر نبودند و با اخذ کد اجاره صوری اقدام به دریافت تسهیلات ودیعه مسکن کردند. در این شرایط با وجود افزایش رقم سقف تسهیلات و همچنین افزایش دوره بازپرداخت از 3 سال به 5 سال، انگیزه افراد غیر مستاجر برای گرفتن این وام بیشتر از گذشته خواهد شد.
بر این اساس در شرایطی که سامانه ملی املاک و اسکان دارای اطلاعات کامل باشد و این اطلاعات به صورت برخط به روز شود، امکان دریافت تسهیلات توسط غیر مستاجرها به حداقل خواهد رسید. در این شرایط با وجود اخبار منفی رسیده از سامانه به نظر همچنان امکان استفاده از این زیرساخت حیاتی در کشور وجود ندارد و به دنبال این شرایط نمی تواند انتظار داشت، تسهیلات ودیعه مسکن به طور کامل به قشر هدف اصابت کند.
دولت تصویر دقیقی از بازار اجاره مسکن ندارد
توسعه زیرساختی سامانه ملی املاک و اسکان بر اساس ماده 54 مکرر قانون مالیات های مستقیم، امکان های ویژه ای به سیاست گذار می دهد. برای مثال با موجود بودن تصویر دقیقی از بازار اجاره اتخاذ سیاست های صحیح به منظور ساماندهی این بازار مهم می تواند یکی از کاربردهای سامانه ملی املاک و اسکان تلقی شود.
در همین راستا، محمد حمیدزاده، کارشناس حوزه مسکن ضمن اشاره به نقش سامانه ملی املاک و اسکان در ساماندهی بازار اجاره گفت: «زمانی می توان انتظار سیاست دقیق را کشید که کشور از یک بستر دقیق اطلاعاتی در این حوزه برخوردار باشد و بدون چنین زیرساختی هر تصمیم با دشواری های بسیاری همراه خواهد شد.»
این کارشناس حوزه مسکن گفت: «اگر بخواهیم به صورت کمی به نقش سامانه ملی املاک و اسکان در ساماندهی بازار اجاره فکر کنیم، می توان گفت بیش از 50 درصد مشکلات امروز بازار اجاره ناشی از خلا حضور چنین سامانه هایی نه با عنوان بلکه به صورت عملیاتی است.»
حمیدزاده تاکید کرد: «وزارت راه و شهرسازی باید در اولین گام به سرعت مسئله سامانه ملی املاک و اسکان را جدی بگیرد.»
توجه ویژه مجلس شورای اسلامی به تکمیل سامانه ملی املاک و اسکان در قانون ساماندهی بازار اجاره مسکن
به گزارش فارس، علاوه بر وزارت راه و شهرسازی مجلس شورای اسلامی نیز اخیر به مسئله ساماندهی بازار اجاره مسکن ورود کرده است. در این شرایط به نظر می رسد، در نظر گرفتن نقش ویژه برای سامانه ملی املاک و اسکان و مطالبه ویژه این موضوع از وزارت راه و شهرسازی به عنوان یک نسخه نجات بخش اطلاعاتی در بازار اجاره در قانون مجلس مغفول مانده و نمایندگان در بررسی جزئیات این طرح می بایست با نگاهی ویژه به این مسئله ورود کنند.
در این شرایط به نظر می رسد، ساماندهی بازار اجاره در گام اول به توسعه عملیاتی سامانه ملی املاک و اسکان وابسته است تا از این طریق زمینه افزایش اثربخشی سایر سیاست ها مهیا شود.
سامان دهی بازار اجاره در گرو توجه به سامانه ملی املاک و اسکان