آغاز عملیات اجرایی 750 هزار واحد نهضت ملی مسکن / پرداخت وام ودیعه به 230 هزار مستأجر

معاون وزیر راه و شهرسازی از ثبت‌نام 1.6 میلیون متقاضی در نهضت ملی مسکن خبر داد و گفت: عملیاتی اجرایی 750 هزار مسکن این طرح آغاز شده است.

دوشنبه 1 آذر 1400

زمان مطالعه 10 دقیقه

محمود محمودزاده اظهار کرد: یکی از آسیب‌های بزرگ در اجرای طرح نهضت ملی مسکن تاخیر در ارایه مجوزهای ساخت و‌ ساز است که در جلسه اخیر شورای‌عالی مسکن که هفته گذشته برگزار شد در توافق وزارت راه با وزارت کشور این مشکل برطرف شد. بر اساس مصوبه شورای عالی مسکن، تمامی شهرداری‌های سراسر کشور مکلف هستند ظرف مدت یک ماه پروانه موقت و مجوز شروع به کار ساختمان را صادر کنند و این زمان برای پروانه اصلی ساختمان نباید بیشتر از سه ماه زمان ببرد.

وی افزود: طبق مصوبه شورای‌عالی مسکن، مقرر شد تا سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان حداکثر یک ماه، بررسی و تصویب طرح‌های مهندسی ساختمانی را انجام بدهند.

معاون وزیر راه و شهرسازی چند متولی بودن بخش مسکن کشور را از دیگر آسیب‌ها برشمرد و توضیح داد: برای رفع این مشکل، لایحه‌ای تنظیم کردیم که به زودی مراحل قانونی آن طی می‌شود. بر اساس آن لایحه تجمیع وظایف و اختیارات در بخش مسکن و پاسخگویی یک متولی در دستور کار است.

پرداخت 4800 میلیاردتومان وام به 230 هزار مستاجر

محمودزاده در خصوص کنترل بازار اجاره و سیاست‌های وزارتخانه در این باره، اعلام کرد: در حال حاضر قانونی برای کنترل بازار اجاره وجود ندارد و به همین دلیل نیز نظارتی نیست. زیرا، نظارت منتج از قانون است. در بخش اجاره برای آنکه شرایط فعلی مدیریت شود برای دو سال گذشته 1399 و 1400 به دلیل کرونا، دو عدد قابل ملاحظه وام ودیعه مسکن را از ستاد ملی کرونا اخذ کردیم که در اختیار مستاجران قرار گرفت.

وی یادآور شد: سال گذشته بیش از 4 هزار و 800 میلیاردتومان به بیش از 230 هزار خانوار مستاجر پرداخت شد. امسال عددی که در ستاد ملی کرونا برای وام ودیعه مسکن تصویب شده حدود 10 هزار میلیارد تومان است که حدود 50 درصد آن پرداخت شده است.

محمودزاده تدوین آیین‌نامه اجاره‌داری حرفه‌ای را از برنامه‌های وزارتخانه در بخش ساماندهی بازار اجاره عنوان کرد و گفت: برای نخستین بار، آیین‌نامه اجاره‌داری حرفه‌‌ای توسط وزارت راه و شهرسازی تدوین شد که هم اکنون در دولت و در کمیسیون‌های تخصصی دولت مراحل نهایی خود را طی می‌کند.

معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: در اجاره‌داری حرفه‌ای چند بخش اساسی وجود دارد که شامل ورود سازمان‌ها و نهادهای حمایتی و اجتماعی برای تولید مسکن اجاره‌ای است. واحدهای مسکونی اجاره‌ای از آنجایی که با حمایت دولت احداث می‌شوند و شامل اراضی با اجاره 99 ساله، تسهیلات ارزان‌قیمت و سایر مشوق‌ها هستند واحدهایی هستند که کاملا قابلیت قیمت‌گذاری دارند.

ساماندهی بازار اجاره با تاسیس شرکت‌های اجاره‌داری

معاون مسکن و ساختمان توضیح داد: در نظر است تا بازار فعلی اجاره با تاسیس شرکت‌های اجاره‌داری ساماندهی ‌شود که به این شرکت‌ها، مشوق‌های مالیاتی ارایه می‌دهند. کار این شرکت‌ها به نفع مالکان است و در عین حال دولت، مانع اجاره‌داری سنتی نمی‌شود. ولی مشوق‌های مالیاتی که در حوزه اجاره‌داری حرفه‌ای دیده شده است حتما در پروسه زمانی مشخص می‌تواند ساماندهی بازار اجاره را در پی داشته باشد.

محمودزاده با یادآوری اینکه بر اساس آخرین آمار بیش از 2 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی خالی در کشور وجود دارد، اعلام کرد: مالکان بخشی از واحدهای مسکونی خالی به لحاظ مشکلاتی که برخی از مستاجران دارند، ترجیح می‌دهند تا از سود اجاره بگذرند و واحد خود را خالی نگه دارند. در حالیکه چنانچه شرکت اجاره‌داری راه‌اندازی شود، مالک دغدغه‌ای برای روابط حقوقی با مستاجر ندارد. شرکت اجاره‌دار به نمایندگی از مالک، ملک را اجاره می‌دهد و چنانچه خسارتی به ملک وارد ‌آمده باشد آن را می‌ستاند و حقوق اجاره را در اختیار مالک قرار می‌دهد.

وی ادامه داد: در پیشنهاد جدید مشوق‌های مالیاتی و تسهیلاتی برای مالکان درنظر گرفته‌ایم. شرکت‌های بازرسی و کنترل ساختمان در این سیستم وارد می‌شوند و سبب می‌شود تا در بلندمدت افرادی که به دنبال سرمایه‌گذاری در حوزه اجاره هستند در این حوزه ورود کنند.

محمودزاده گفت: یکی از دغدغه‌هایی که در اجاره‌داری حرفه ای حل می‌شود، دوره زمان اجاره است. هم‌اکنون در کشور دوره یکساله اجاره عرفی است که این موارد همگی در ساختار آیین‌نامه جدید برای ساختمان‌های موجود، دیده شده است. برای آنکه واحدهای جدید و قابل کنترلی تولید شود زمین 99 ساله در اختیار سازندگان قرار می‌گیرد تا هم شرکت‌های سازنده علاقمند در حوزه اجاره‌داری و هم نهادها و سازمان‌ها از این امکان بهره‌مند شوند.

وی افزود: به عنوان نمونه، یکی از نهادهایی که به ویژه تمایل به ورود به این موضوع را دارد شهرداری‌ها هستند. بر اساس قانون شهرداری‌ها یکی از وظایف‌شان است که برای مسکن گروه‌های کم‌درآمد برنامه‌ریزی و اجرا داشته باشند. در این گروه‌ها در شهرهایی که زمین وجود داشته باشد، اراضی به شکل 99 ساله توسط وزارت راه، تخصیص می‌یابد که هدف از اینکار این است تا قیمت زمین از سبد اجاره خانوار، حذف شود.

محمودزاده ادامه داد: هم اکنون متوسط نرخ قیمت واحد مسکونی که نرخ اجاره‌بها از آن تبعیت می‌کند در تهران 60 درصد و شهرهای دیگر به همین نسبت و کمتر سهم زمین به قیمت واحد مسکونی افزوده می‌شود، در نهضت ملی مسکن سهم زمین از قیمت واحد مسکونی کم می‌شود که تاثیر قابل‌ملاحظه‌ای در قیمت تمام شده و به نسبت در نرخ واحد اجاره خواهد داشت.

وی ارایه تسهیلات ارزان‌قیمت را راهکاری دیگر برای کاهش هزینه تولید واحدهای اجاره‌ای برشمرد و افزود: در قانون اجاره‌داری حرفه‌ای مقرر شده تا دولت به عنوان تسهیلات‌دهنده و تامین‌کننده زمین، قیمت ثابت روی واحدهای اجاره‌ای بگذارد و زمان اجاره را از یک سال به 3 تا 5 سال افزایش بدهد.

آغاز ساخت 150 هزار مسکن اجاره‌ای

معاون مسکن و ساختمان تصریح کرد: برای نخستین بار در سال 1400 حدود 150 هزار واحد اجاره‌ای پیش‌بینی شده است که عملیات اجرایی آنها آغاز خواهد شد.

محمودزاده با تاکید بر اینکه در طرح‌های جدید احداث مسکن، تجارب قبلی مورد استفاده قرار می‌گیرد، اعلام کرد: در خصوص مسکن مهر، تمامی بخش‌های دولت برای کمک به احداث مسکن مهر مسئولیت یافتند و در اینکار الزاما وزارت راه و شهرسازی مسئولیت نداشت.

وی یادآور شد: وظیفه اصلی وزارت راه و شهرسازی، تامین مسکن است و وظیفه‌ای در تامین زیرساخت‌هایی همچون مدرسه و ... ندارد. اما به مرور و با طولانی شدن کار، بخش عمده ای از تامین زیرساخت‌هایی همچون مدارس، بیمارستان و ... را وزارت راه و شهرسازی برعهده گرفت. درصورتیکه جزو وظایف سازمانی وزارت راه و شهرسازی نیست اما حقوق سازمانی ایجاب می کرد تا این زیرساخت‌ها ایجاد شود که وزارت راه و شهرسازی در این خصوص نیز نقش ایفا کرد.

معاون مسکن و ساختمان گفت: در اجرای نهضت ملی مسکن تلاش شده است تا بیشترین اراضی در بافت‌های موجود شهری که دارای تاسیسات زیربنایی و روبنایی هستند انجام شود زیرا با اینکار هم هزینه کاهش می‌یابد و هم تحویل واحدها به متقاضیان سرعت خواهد گرفت. همچنین مشوق‌های ویژه‌ای را با تایید شورای عالی مسکن برای واحدهای موجود در بافت های فرسوده و ساخت و سازهای موجود شهری گرفتیم.

وی استراتژی وزارت راه را در اجرای طرح نهضت ملی مسکن شامل 6 استراتژی عنوان کرد و در بیان بخشی از آنها گفت: نخستین استراتژی، حفظ و ارتقای تولید مسکن در شرایط فعلی توسط بخش خصوصی است که متوسط حدود 350 هزار واحد در سال توسط این بخش احداث می‌شود. تقویت این بخش با این هدف است تا بتوانیم بخشی از نیازها را در بافت‌های موجود شهری تامین کنیم و کمتر نیاز به توسعه فیزیکی داشته باشیم.

ساخت 300 هزار واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده

محمودزاده استراتژی دوم را تحریک و تقویت ساخت و ساز در بافت‌های فرسوده برشمرد و افزود: از نظر آمار رسمی بیش از 140 هزار هکتار از بافت‌های شهری کشور تحت عنوان بافت فرسوده شناسایی شده اند که این بافت‌ها علاوه بر مشکلات ناپایداری مسائل اجتماعی، ترافیکی و زیست‌محیطی دارند. ما در این طرح مشوق‌هایی را قرار دادیم تا مالکان و سرمایه‌گذاران استدلال‌های قوی‌تری را برای مداخله در این بافت ‌ها داشته باشند. حدود 300 هزار واحد برای دو سال در این طرح در نظر گرفته شده است.

معاون وزیر راه و شهرسازی استراتژی سوم نهضت ملی مسکن را ساخت و ساز واحدهای مسکونی برای دهک‌های اول تا سوم در استطاعت خانوارها با حداکثر مساعدت دولت عنوان کرد و گفت: در این استراتژی برای دهک‌های اول تا سوم نظام درآمدی قدرت پرداخت اقساط آنها بررسی شده است. بر این اساس، امروز 520 هزار خانوار شهری و روستایی در دهک‌های اول تا سوم با کمک کمیته امداد امام(ره) و سازمان بهزیستی در سراسر کشور شناسایی کردیم. زمین 99 ساله به این گروه‌ها پرداخت می شود. چنانچه خود زمین داشته باشند تسهیلات و مابقی امتیازات در اختیار آنها قرار خواهد گرفت. تسهیلات با کارمزد 5 درصد و کمترین نرخ سود در اختیار این دهک‌ها قرار می‌گیرد. بر اساس مصوبه شورای پول و اعتبار، نرخ سود تسهیلات 18 درصدی است. مابه‌التفاوت 13 درصدی سود بر اساس قانون جهش تولید مسکن از محل منابع صندوق ملی مسکن تامین می‌شود.

محمودزاده توضیح داد: تسهیلات 5 درصدی، زمین رایگان و تامین و پرداخت تسهیلات کم بهره و بلاعوض تا 80 درصدی قیمت تمام شده برای واحد مسکونی برای دهک اول تا سوم تسهیلات و همچنین تخصیص یک ردیف کمک‌های بلاعوض نیز برای این دهک‌ها از طریق کمک‌های بلاعوض از طریق سازمان‌های حمایتی و سازمان مستضعفان پیش‌بینی شده است.

هزینه پروانه، خدمات مهندسی و انشعابات نهضت ملی مسکن برای دهک اول تا سوم رایگان است

وی ادامه داد: بر اساس قانون جهش تولید مسکن، هزینه پروانه ساخت، هزینه خدمات مهندسی و انشعابات برای دهک های اول تا سوم رایگان است. همچنین مالیات نیز بر اساس طرح جدید توسط این گروه‌ها تا یک میلیون تومان پرداخت می‌شود که پایین‌ترین شرایط ممکن برای دهک های اول تا سوم تعریف شد.

محمودزاده تاکید کرد: علت ارایه کمک‌های بلاعوض برای گروه‌های کم درآمدی این است تا این گروه‌ها بتوانند آورده اولیه را تامین کنند.

وی اعلام کرد: تسهیلات به تمامی دهک‌های درآمدی یکسان پرداخت نمی‌شود. تلاش شده است تا بر اساس دهک‌های درآمد و توان خانوار پرداخت شود. در تهران برای ساخت واحدها تا 450 میلیون تومان تسهیلات به خودمالکان پرداخت می شود. چنانچه متقاضی خواست در شهر تهران تامین مسکن کند می تواند اراضی را خود خریداری کند و 450 میلیون تومان برای هر واحد به سازنده تعلق می‌گیرد. اگر متقاضی نتوانست باحمایت وزارت راه و شهرسازی در شهرهای جدید اینکار، انجام خواهد شد.

معاون وزیر راه و شهرسازی کارمزد تسهیلات ساخت مسکن در واحدهای روستایی و شهری کوچک را 5 درصد عنوان کرد که به گفته وی این کارمزد تا 12 درصد در دیگر شهرها متغیر است.

محمودزاده اعلام کرد: برای ساکنان کلانشهرها دو انتخاب وجود دارد. یک انتخاب مسکن دولتی است که در شهرهای جدید است. انتخاب دوم استفاده از تسهیلات خودمالکی است. بدین معنا سازندگان بخش خصوصی که در بافت فرسوده و غیر بافت می‌سازند، می‌توانند از این تسهیلات استفاده کنند.

وی یادآور شد: اگر بخواهیم در کلانشهرها پذیرش متقاضی داشته باشیم و در کلانشهرها پروژه اجرا کنیم با رشد بدون کنترل کلانشهرها مواجه خواهیم بود که این در سیاست‌های وزارت راه نیست.

محمودزاده توضیح داد: در خصوص کیفیت، تجربه طرح‌های دیگری که در سنوات گذشته اجرا شد سبب شد تا واحدهای نهضت ملی مسکن را بیمه کیفیت کنیم. تمام پروژه‌های نهضت ملی مسکن اجزای مختلف ساختمان بین 3 تا 10 سال بیمه کیفیت هستند.

وی در خصوص زمان تحویل پروژه‌های طرح نهضت ملی مسکن اعلام کرد: تا امروز بیش از یک میلیون و 600 هزار نفر در سامانه نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کردند. از آنجاییکه مقدمات اجرای این پروژه فراهم بود و بخشی از واحدها نیز آغاز شده بودند در شرایط فعلی 540 هزار واحد در مراحل مختلف اجرا قرار دارند که پیشنهاد می‌کنم گزارش‌های تصویری و میدانی از این پروژه‌ها توسط رسانه‌ها به مردم اطلاع‌رسانی شود.

معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه از اواخر سالجاری پروژه‌های نهضت ملی مسکن به شکل ویژه در مرحله افتتاح قرار خواهند گرفت، گفت: هم اکنون 207 هزار واحد آماده آغاز عملیات اجرایی هستند که زمین‌ها آماده و طرح ها آماده آغاز هستند. در مجموع بیش از 750 هزار واحد در مراحل مختلف ساخت، یا آماده شروع پروژه است.

آغاز عملیات اجرایی 750 هزار واحد نهضت ملی مسکن / پرداخت وام ودیعه به 230 هزار مستأجر