با وجود آنکه 534 هزار واحد اقدام ملی مسکن به مرحله اجرا رسیده و بنا بر اعلام وزارت راه و شهرسازی این تعداد دارای پیشرفت فیزیکی هستند تعداد کسانی که برای این خانهها پول واریز کردهاند 237 هزار نفر هستند که نشان میدهد 56 درصد متقاضیان پرداختی نداشتهاند؛ البته احتمالا برخی طرحهای مربوط به دستگاههای دولتی با کمک تسهیلات بانکی به مراحل اولیه ساخت رسیده است.
زمان مطالعه 4 دقیقه
آخرین آماری که وزارت راه و شهرسازی ارایه داده نشان میدهد واحدهای شروع شده و دارای عملیات اجرایی طرح اقدام ملی مسکن توسط ستاد اجرایی فرمان امام (ره) 37 هزار و 798 واحد، شرکت عمران شهرهای جدید 135 هزار و 479 واحد، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی 65 هزار و 85 واحد، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح 72 هزار واحد، سازمان ملی زمین و مسکن (ادارات کل راه و شهرسازی) 134 هزار و 927 واحد، شرکت بازآفرینی شهری ایران 80 هزار واحد و وزارت آموزش و پرورش 9 هزار و 204 واحد است که مجموع واحدهای طرح اقدام ملی مسکن که عملیات اجرایی آنها آغاز شده 534 هزار و 484 واحد است.
از طرف دیگر تا اواخر شهریورماه تعداد افتتاح حساب طرح اقدام ملی مسکن در بانک مسکن 237هزار و 272 فقره بوده است. میزان واریز وجوه مبالغ 9 هزار و 386 میلیارد تومان است که از این میزان 3 هزار و 654 میلیاردتومان برای احداث پروژههای طرح اقدام ملی مسکن به حساب سازندگان واریز شده است. این آمار را محمدحسن علمداری ـ عضو هیات مدیره بانک مسکن ارایه داده و گفته است: در حال حاضر 5732 میلیارد تومان نیز در حساب بانک است و به تدریج با پیشرفت فیزیکی و آغاز احداث به پروژهها تخصیص خواهد یافت.
وی با اشاره به اینکه بانک مسکن از محل تسهیلات 255 میلیاردتومان به متقاضیان پرداخت کرده است، افزود: در مجموعه یکهزار و 172 پروژه طرح اقدام ملی مسکن به تعداد 67 هزار و 132 واحد معرفی شده که تعداد 16 هزار و 625 واحد قراردادهایشان منعقد شده است.
با این حساب تعداد کسانی که تا کنون برای واحدهای طرح اقدام ملی مسکن پول واریز کردهاند 237 هزار نفر هستند که نشان میدهد 56 درصد متقاضیان واحدهای در دست ساخت، پرداختی نداشتهاند. این در حالی است که بیش از دو سال (26 ماه) از آغاز رسمی اجرای پروژه مسکن ملی میگذرد. البته احتمالا برخی طرحها که مربوط به دستگاههای دولتی است با کمک تسهیلات بانکی به مراحل اولیه ساخت رسیده باشد اما قطعا برای ادامه طرح باید متقاضیان آورده خود را بهموقع تکمیل کنند.
وزارت راه و شهرسازی نرخ پایه واحدهای اقدام ملی مسکن را حدود 2.8 میلیون تومان در هر متر مربع تعیین کرده اما این نرخ مربوط به تابستان 1399 است و از آن زمان تا کنون مصالح ساختمانی دچار افزایش قیمت شده است. طبق برخی محاسبات در حال حاضر هزینه ساخت هر متر مسکن، بدون محاسبه قیمت زمین حدود 5 میلیون تومان برای هر متر مربع است. بنابراین برای ساخت یک واحد 75 متری به حدود 375 میلیون تومان نقدینگی نیاز است. یعنی 3084 میلیارد تومان فقط تکافوی ساخت 8224 واحد اقدام ملی مسکن را میدهد.
البته تا کنون 40 هزار و 78 واحد مسکن ملی افتتاح شده که محمود محمودزاده ـ معاون وزیر راه و شهرسازی ـ به ایسنا گفت: عمده واحدهایی که به بهرهبرداری رسیده از روشهایی همچون تعاونیسازی با دریافت وام اوراق، استفاده از تسهیلات 9 درصد بافت فرسوده و دریافت زمین بدون اتکا به منابع بانکی ساخته شده است.
بنابراین گزارش، شهریوماه 1398 طرح اقدام ملی مسکن کلنگزنی شد و 18 آبان ماه 1398 ثبت نام از متقاضیان در چهار استان آغاز و سپس به دیگر استانها تسری پیدا کرد. ابتدا برای این پروژه 400 هزار واحد تعریف شد که هماکنون 534 هزار واحد در مرحله اجرا قرار دارد. در پنج مرحله ثبت نام این طرح در سامانه اقدام ملی به نشانی tem.mrud.ir مجموعا 2.5 میلیون نفر نامنویسی کردند که 530 هزار خانه اولی مشمول این طرح قرار گرفتند. تا کنون دو مرحله افتتاح صورت گرفته که روز یکم آبان ماه 1399 تعداد 11 هزار و 560 واحد و روز 21 تیر 1400 تعداد 28 هزار و 518 واحد جمعا 40 هزار و 78 واحد به بهرهبرداری رسیده است. به دنبال تصویب قانون جهش تولید و تامین مسکن، طرح مسکن ملی به پروژه جهش تولید مسکن متصل شده و از تمامی تسهیلات و امتیازات آن استفاده خواهد کرد.
پروژه مسکن ملی از طریق آورده متقاضیان و وام بانکی پیش میرود. از ابتدا تسهیلات این طرح 100 میلیون تومان با نرخ سود 18 درصد بود که به 250 میلیون تومان افزایش یافته است. آورده متقاضیان در مرحله اول حدود 40 میلیون تومان است. میانگین قیمت این واحدها در کل کشور طبق شاخص سازمان برنامه و بودجه در سه ماهه دوم سال 1399 متری 2.8 میلیون تومان است که البته بر اساس آخرین محاسبات اداره کل راه و شهرسازی استان تهران به 3.7 میلیون تومان در هر متر مربع رسیده است. با این حال سازندگان، هزینه ساخت را حدود 5 میلیون تومان در هر متر مربع عنوان میکنند.
56 درصد متقاضیان هنوز برای مسکن ملی پول واریز نکردهاند